Phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới
Xin giới thiệu bài viết về phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới của các tác giả đến từ Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an.
Sức mạnh tổng hợp quốc gia là sức mạnh được hợp thành từ các yếu tố vật chất và tinh thần của toàn dân tộc, thể hiện rõ nét ở sức mạnh kinh tế, khoa học-công nghệ, sức mạnh quân sự, tài nguyên thiên nhiên, nhân lực, các lợi thế về vị trí địa lý, lãnh thổ… và sức mạnh “mềm” như giá trị truyền thống văn hóa, xã hội, lịch sử, chính sách, vị thế, uy tín trên trường quốc tế… Việc động viên, quy tụ, phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia là bài học kinh nghiệm quý báu trong lãnh đạo đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Lịch sử của dân tộc Việt Nam trong suốt chiều dài hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước phải đương đầu với những thế lực ngoại bang xâm lược có tiềm lực kinh tế, khoa học-kỹ thuật và quân sự lớn mạnh hơn gấp nhiều lần, với nhiều vũ khí được trang bị tối tân, hiện đại.
Song, trong điều kiện, hoàn cảnh nào, ông cha ta đều có những kế sách thích ứng phù hợp, khôn ngoan, nhất là việc coi trọng sự an dân, quy tụ lòng dân, dựa vào dân để tạo nên sức mạnh tổng hợp quốc gia, từ đó làm nên những chiến thắng vang dội trước các thế lực xâm lược, chủ động bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, “giữ nước từ khi nước chưa nguy”.
Vì vậy, yếu tố “lòng dân”, “thế trận lòng dân” luôn là những nhân tố quan trọng, có ý nghĩa quyết định đến việc hình thành sức mạnh tổng hợp quốc gia, quy tụ, động viên được sự “chung sức đồng lòng” của toàn dân tộc để đánh đuổi mọi kẻ thù xâm lược, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ cuộc sống bình yên, an toàn, lành mạnh, ấm no, tự do, hạnh phúc của nhân dân.
Phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc là quan điểm nhất quán, cơ bản, xuyên suốt của Đảng, Nhà nước ta. Điều này xuất phát từ bản chất, phương thức thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc chính là nhằm huy động tổng hợp nguồn lực quốc gia trên tất cả các lĩnh vực, nhất là kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại do Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, nhân dân làm chủ, lực lượng vũ trang nhân dân làm nòng cốt để bảo vệ độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ; ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột, bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi chưa nguy”; bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa, nền văn hóa và lợi ích quốc gia-dân tộc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, an ninh con người; xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh, phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
Tại Đại hội XII, khi đề cập đến mục tiêu bảo vệ Tổ quốc, Đảng ta chỉ rõ: “Phát huy mạnh mẽ sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị, tranh thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế”[1].
Tư duy về phát huy sức mạnh tổng hợp nhằm tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa tiếp tục được Đảng ta làm rõ hơn tại Đại hội XIII: “Phát huy cao nhất sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị kết hợp với sức mạnh thời đại, tranh thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa, nền văn hóa và lợi ích quốc gia-dân tộc; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, an ninh con người; xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh để phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa”[2]. Đây là nét đặc trưng được tiếp nối trong truyền thống dựng nước và giữ nước của dân tộc, là quan điểm cơ bản của Đảng và Nhà nước ta, nhằm động viên, quy tụ, phát huy cao độ sức mạnh của các nhân tố chính trị-tinh thần, tư tưởng, văn hóa, quốc phòng, an ninh, kinh tế, đối ngoại; sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân và cả hệ thống chính trị, tạo sức mạnh tổng hợp to lớn để bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong mọi điều kiện, tình huống. Đó còn là sự kết hợp chặt chẽ sức mạnh bên trong với sức mạnh bên ngoài, sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, tranh thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế, từ đó ủng hộ, giúp đỡ, tạo sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, nhiệm vụ của quốc phòng, an ninh là: “Chủ động ngăn ngừa các nguy cơ chiến tranh, xung đột từ sớm, từ xa; phát hiện sớm và xử lý kịp thời những yếu tố bất lợi, nhất là những yếu tố, nguy cơ gây đột biến; đẩy mạnh đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu và hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động và cơ hội chính trị”[3], với giải pháp trọng tâm là động viên, quy tụ, phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia và chế độ, sức mạnh mang tính bền vững từ bảo đảm an ninh con người, lấy sức mạnh kinh tế, chính trị làm cơ sở; sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân, sức mạnh lòng dân, niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước, của cả hệ thống chính trị, dưới sự lãnh đạo của Đảng; sự kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, giữa quốc phòng với an ninh, kinh tế, đối ngoại và các lĩnh vực khác. Đây vừa là định hướng chiến lược quốc phòng, an ninh, vừa là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của Đảng, Nhà nước và toàn dân; thể hiện sự phát triển tư duy lý luận của Đảng về tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Bảo vệ Tổ quốc dựa trên sức mạnh tổng hợp quốc gia, sức mạnh toàn dân tộc và của chế độ xã hội chủ nghĩa; trong đó, an ninh-quốc phòng là hai thành tố trực tiếp, cốt lõi. Trong văn kiện Đại hội X, lần đầu tiên Đảng ta sử dụng thuật ngữ “thế trận lòng dân” để nhấn mạnh nhiệm vụ “xây dựng “thế trận lòng dân” làm nền tảng phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, trong đó Quân đội nhân dân và Công an nhân dân làm nòng cốt”[4].
Sách trắng Quốc phòng Việt Nam 2019 xác định: Xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân vững mạnh, toàn diện, phát huy cao nhất thế mạnh của Quân đội và Công an trong vai trò là lực lượng nòng cốt của sức mạnh tổng hợp quốc gia. Đây vừa là nhiệm vụ, vừa là yêu cầu khách quan của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và của toàn dân dưới sự lãnh đạo của Đảng, trong đó Quân đội và Công an là nòng cốt.
Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 8 (khóa IX) về Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, Đảng ta đã khẳng định: “Sức mạnh của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới chính là sức mạnh tổng hợp. Trong đó, sức mạnh bên trong của đất nước, sức mạnh của chế độ chính trị, sự trong sạch đội ngũ cán bộ và sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc là nhân tố quyết định”.
Nghị quyết số 44-NQ/TW xác định rõ: “Gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh. Xây dựng nền công nghiệp quốc gia vững mạnh; xây dựng nền công nghiệp quốc phòng, an ninh chủ động, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại, trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia”. Trong đó, tiềm lực quốc phòng, an ninh của Việt Nam cũng góp phần tạo nên sức mạnh tổng hợp quốc gia với biểu trưng ở sức mạnh về vũ khí, trang thiết bị kỹ thuật và tinh thần chiến đấu của Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và lực lượng dân quân tự vệ vững mạnh, rộng khắp, lực lượng dự bị động viên hùng hậu, có chất lượng cao, với nền quốc phòng toàn dân, nền an ninh nhân dân, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, trong mọi tình huống.
Có thể khẳng định rằng, bảo vệ Tổ quốc được xác định là bảo vệ tính nguyên vẹn, phát triển bền vững của các yếu tố lịch sử, tự nhiên và chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội trước các mối đe dọa từ bên ngoài và bên trong bằng sức mạnh tổng hợp quốc gia, nhất là từ các yếu tố: kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại…, trong đó sức mạnh chính trị là then chốt, sức mạnh kinh tế là trung tâm, sức mạnh văn hóa là nền tảng tinh thần, sức mạnh quốc phòng, quân sự và an ninh, trật tự là trọng yếu.
Thực tiễn cho thấy, kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại là những yếu tố tạo nên sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc; sự ổn định và phát triển mọi mặt, nhất là về kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại là nền tảng của quốc phòng, an ninh.
Ngược lại quốc phòng, an ninh vững mạnh thì kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại có được môi trường thuận lợi để phát triển. Có gắn kết đầy đủ, phù hợp, linh hoạt và biện chứng giữa kinh tế, văn hóa, xã hội, đối ngoại với quốc phòng, an ninh và giữa quốc phòng, an ninh với kinh tế, văn hóa, xã hội và đối ngoại thì mới phát huy đầy đủ, hiệu quả sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
Cùng với đó, sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc với nền tảng là “thế trận lòng dân”, sức mạnh của sự kết hợp chặt chẽ giữa thế trận an ninh nhân dân và thế trận quốc phòng toàn dân, của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng; sức mạnh trong nước và sức mạnh quốc tế; sức mạnh của các yếu tố truyền thống và yếu tố đương đại góp phần quan trọng tạo nên sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong mọi điều kiện, hoàn cảnh.
Vì vậy, sức mạnh tổng hợp quốc gia luôn được củng cố theo tư tưởng chỉ đạo xuyên suốt: “xác định nguồn lực bên trong là cơ bản, quyết định, nguồn lực bên ngoài là quan trọng, cần thiết. Độc lập, tự chủ là cơ sở để huy động ngoại lực”[5].
Sau 95 năm, dưới sự lãnh đạo tài tình, sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, dân tộc ta đã tạo nên những kỳ tích phi thường trong lịch sử, biểu thị qua 2 kỷ nguyên: kỷ nguyên đấu tranh giành độc lập dân tộc, xây dựng xã hội chủ nghĩa (1930-1975); kỷ nguyên thống nhất đất nước, đổi mới (1975-2025).
Hiện nay, chúng ta đã chuẩn bị nguồn lực, tâm thế, ý chí, niềm tin, khát vọng… để vững bước tiến vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, khởi đầu bằng sự kiện trọng đại-Đại hội XIV của Đảng. Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc là sự phát triển tiếp nối thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử của hai kỷ nguyên trước, phản ánh quy luật cơ bản, xuyên suốt của cách mạng Việt Nam là độc lập dân tộc gắn với chủ nghĩa xã hội.
Đặc biệt, sau gần 40 năm đổi mới (1986-2026), sức mạnh tổng hợp quốc gia ngày càng được củng cố và tăng cường[6]; “thế” và “lực” của đất nước ngày càng lớn mạnh; vị thế, uy tín quốc tế tăng lên, niềm tin của nhân dân ngày càng được nâng cao… tạo tiền đề quan trọng để bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới. Đây là điều kiện tiên quyết để xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, phồn vinh, hạnh phúc; đuổi kịp, tiến cùng, sánh vai với các cường quốc năm châu. Đồng thời đã được thực tiễn công cuộc đổi mới đất nước 40 năm qua kiểm nghiệm, chứng minh là đúng đắn, có ý nghĩa trên nhiều lĩnh vực, phương diện và thu được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử. Cùng với đó, qua tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận, Đảng ta đã có nhiều đột phá trong nhận thức, tư duy lý luận và chỉ đạo thực tiễn về bảo vệ Tổ quốc; trong đó, nhận thức về sức mạnh tổng hợp và lực lượng bảo vệ Tổ quốc ngày càng đầy đủ hơn.
Từ năm 2025 đến năm 2030, thế giới tiếp tục có nhiều biến động, thay đổi có tính thời đại, là giai đoạn quan trọng để xác lập trật tự thế giới mới. Đây cũng là thời kỳ, cơ hội chiến lược, giai đoạn nước rút của cách mạng Việt Nam để đạt được mục tiêu chiến lược 100 năm dưới sự lãnh đạo của Đảng, tạo tiền đề vững chắc đạt mục tiêu 100 năm thành lập nước[7].
Kỷ nguyên mới không chỉ đánh dấu những bước tiến quan trọng của dân tộc Việt Nam trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội, thực hiện mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”, mà còn đặt ra những yêu cầu, thách thức lớn có đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
Trong khi đó, bối cảnh, tình hình chính trị, an ninh thế giới, khu vực có thể còn diễn biến phức tạp và nhiều yếu tố không thuận lợi, khó đoán định, dễ gây mất ổn định. Hòa bình, hợp tác và phát triển vẫn là xu thế lớn, song đứng trước nhiều khó khăn, thách thức; các nước lớn tăng cường điều chỉnh chiến lược, tranh giành ảnh hưởng, sự trỗi dậy của chủ nghĩa dân tộc cực đoan; chiến tranh thương mại, công nghệ diễn ra gay gắt; xung đột vũ trang, khủng bố, tấn công mạng gây bất ổn ở nhiều quốc gia…
Cùng với đó, cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang phát triển mạnh mẽ, trực tiếp tác động đến mọi lĩnh vực đời sống xã hội. Việc ứng dụng kỹ thuật không gian, mở rộng mạng máy tính sẽ tạo ra những thách thức mới đối với quốc phòng, an ninh, nhất là chủ quyền trên đất liền, trên không, trên biển… của các quốc gia; nguy cơ chiến tranh mạng, các hoạt động xâm phạm an ninh bằng công nghệ cao sẽ ngày một rõ nét hơn. Trong nước, chúng ta đang đứng trước nhiều khó khăn, thách thức về phát triển, vượt qua những điểm nghẽn về thể chế, tổ chức bộ máy…; khắc phục dần các nguy cơ, trong đó có nguy cơ tụt hậu xa hơn về kinh tế vẫn chưa bị đẩy lùi, trong quá trình hội nhập quốc tế, một số quốc gia, tổ chức, doanh nghiệp sẽ tìm cách trục lợi hoặc kiềm chế nền kinh tế nước ta; tệ tham nhũng, lãng phí, tiêu cực chưa được giải quyết triệt để; tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa được đẩy lùi; vấn đề “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” vẫn chưa được ngăn chặn hiệu quả… Đây vẫn là những thách thức lớn, tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định từ bên trong, ảnh hưởng trực tiếp việc phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Việt Nam vững bước tiến vào kỷ nguyên mới trong bối cảnh, tình hình thế giới, khu vực và trong nước có cả thuận lợi, thời cơ và khó khăn, thách thức đan xen, đặt ra nhiều vấn đề mới, yêu cầu mới nặng nề, phức tạp hơn đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, đòi hỏi toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta phải tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, có quyết tâm chính trị cao, dự báo chính xác, kịp thời diễn biến của tình hình, chủ động ứng phó kịp thời với mọi tình huống, không ngừng gia tăng tiềm lực mọi mặt của quốc gia, bảo vệ vững chắc Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi chưa nguy. Trong đó, yêu cầu bức thiết đặt ra cần phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc nhằm đưa đất nước vững bước tiến lên, ngày càng phát triển phồn vinh; nhân dân ta ngày càng ấm no, hạnh phúc; dân tộc ta ngày càng cường thịnh, trường tồn.
Sự thành công của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới phụ thuộc vào nhiều yếu tố, nhưng trước hết là phụ thuộc vào việc động viên, quy tụ, phát huy vai trò, sức mạnh tổng hợp quốc gia, nhất là của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
Phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc là một yêu cầu tất yếu, thực tiễn khách quan nhằm huy động tổng lực nhiều nguồn lực khác nhau phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
Trước tiên, cần quán triệt và thực hiện quan điểm, tư tưởng “lấy dân làm gốc”, yên dân, an dân, giữ vững “thế trận lòng dân”; củng cố, nâng cao niềm tin của nhân dân, tăng cường đồng thuận xã hội để nhân dân là trung tâm, là chủ thể của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Những giá trị cốt lõi, phẩm chất vốn có trong mỗi người dân, mỗi cộng đồng phải được khơi dậy, động viên, quy tụ, phát huy mới trở thành sức mạnh tổng hợp quốc gia. Đây là yếu tố chính để tập trung sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, với vai trò nòng cốt của lực lượng vũ trang nhân dân vào việc giữ vững độc lập, tự chủ, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế; tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh nhằm bảo đảm giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định chính trị-xã hội, góp phần quan trọng vào tiến trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới. Trong đó, chú trọng phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại; khơi dậy, phát huy tinh thần, ý chí tự lực, tự cường nhằm hiện thực hóa “khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc”; kết hợp chặt chẽ kinh tế, văn hóa, xã hội với quốc phòng, an ninh, đối ngoại; sức mạnh của hệ thống chính trị, các cấp, các ngành, các tổ chức, lực lượng và toàn dân; sức mạnh trong nước với sức mạnh quốc tế, yếu tố truyền thống với yếu tố đương đại…, góp phần nâng cao thế và lực của đất nước, tăng cường sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc.
Theo đó, cần nâng cao, thống nhất nhận thức, tinh thần trách nhiệm và hành động quyết liệt, sáng suốt của toàn Đảng, toàn dân, các ngành, các cấp, các lực lượng về phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Từ đó, tạo sự đoàn kết thống nhất trong cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân xung quanh Đảng và các lực lượng vũ trang, nêu cao ý thức trách nhiệm, vai trò và quyết tâm chính trị của các ngành, các cấp, các cấp ủy, chính quyền trong việc củng cố quốc phòng, an ninh nhằm tạo được sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.
Hơn nữa, để phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên mới, cần giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam. Đây vừa là mục tiêu cơ bản, vừa là định hướng, quan điểm chỉ đạo; là giải pháp có ý nghĩa quyết định để thực hiện thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ tăng cường quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc. Vì giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và sự nghiệp quốc phòng, an ninh là vấn đề mang tính nguyên tắc bất di, bất dịch; là cơ sở nền tảng để lực lượng vũ trang nhân dân giữ vững bản chất cách mạng, kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu, không chỉ biết đánh thắng kẻ thù trong chiến tranh xâm lược mà còn giỏi đấu tranh phi vũ trang, sắc bén trên mặt trận chính trị, tư tưởng, thực hiện tốt chức năng và “nhiệm vụ chiến đấu trong thời bình”; đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch hòng “phi chính trị hóa” lực lượng vũ trang, tách Công an, Quân đội khỏi sự lãnh đạo của Đảng.
Cùng với đó, tập trung nghiên cứu hoàn thiện cơ chế, đổi mới phương thức lãnh đạo của cấp ủy và tổ chức đảng trong Quân đội, Công an các cấp, thống nhất, xuyên suốt từ Trung ương đến cơ sở; bảo đảm vai trò lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh, gọn, mạnh góp phần đưa dân tộc vững bước tiến vào kỷ nguyên mới đã và đang đặt ra yêu cầu xây dựng Đảng cầm quyền, nhất là các tổ chức Đảng trong lực lượng vũ trang nhân dân bảo đảm ngang tầm với nhiệm vụ, tập trung vào chính trị, tư tưởng, cán bộ và tổ chức. Trong đó, tập trung thực hiện hiệu quả các chủ trương, giải pháp xây dựng tổ chức Đảng trong lực lượng vũ trang ngày càng trong sạch, vững mạnh.
Cũng cần nhận thức rõ, trong những thành tố hợp thành sức mạnh tổng hợp quốc gia, quốc phòng, quân sự và an ninh, trật tự là hai thành tố cơ bản, hai nội dung quan trọng, quyết định nhất, biểu trưng cho sức mạnh trong bảo vệ Tổ quốc. Sự kết hợp của hai thành tố cơ bản này quyết định lớn đến sức mạnh tổng hợp quốc gia; mối quan hệ chặt chẽ giữa quốc phòng, an ninh góp phần xây dựng, củng cố thế trận quốc phòng toàn dân, nền quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân, nền an ninh nhân dân và tạo tiền đề quan trọng để xây dựng, tạo nên “thế trận lòng dân”, hình thành nên thế trận tổng hợp, liên hoàn, vững chắc trong bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa, giữ nước từ khi chưa nguy.
Cùng với đó, công tác đối ngoại với tâm thế của dân tộc là yêu chuộng hòa bình, tích cực đóng góp cho dân chủ và tiến bộ trên thế giới, tiếp tục phát huy hợp tác trên các lĩnh vực để kết hợp nội lực với ngoại lực; giải quyết tốt mối quan hệ giữa giữ vững độc lập tự chủ và chủ động, tích cực hội nhập quốc tế nhằm gìn giữ, bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở cả cấp độ khu vực và thế giới.
Theo đó, việc giải quyết mối quan hệ giữa quốc phòng, an ninh, đối ngoại phát triển một cách cân đối, hài hòa trong bối cảnh tình hình thế giới và khu vực tiếp tục có những diễn biến nhanh chóng, phức tạp, khó dự báo càng trở nên quan trọng, yêu cầu cấp thiết cần nâng tầm thành nghệ thuật tạo sức mạnh tổng hợp quốc gia phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc trong kỷ nguyên mới.
Cùng với đó, để bảo vệ được Tổ quốc từ sớm từ xa, giữ nước từ khi nước chưa nguy, một trong vấn đề cốt lõi mà Đảng ta đã xác định trong việc phát huy sức mạnh tổng hợp quốc gia là ưu tiên “tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”[8].
Theo đó, ưu tiên việc xây dựng đội ngũ cán bộ có cơ cấu hợp lý, có bản lĩnh chính trị vững vàng, yêu nước, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, với Nhà nước và nhân dân, kiên định với mục tiêu, lý tưởng của Đảng; có phẩm chất đạo đức trong sáng, lối sống lành mạnh, gắn bó mật thiết với nhân dân, vì nhân dân phục vụ; có ý thức tổ chức kỷ luật cao; nghiêm minh, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh vì sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Tiếp tục đổi mới cơ chế, chính sách, nâng cao chất lượng thu hút, đào tạo nhân tài, nguồn nhân lực chất lượng cao đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong kỷ nguyên mới.
Cùng với đó, tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; củng cố tiềm lực về chính trị, tinh thần tạo sức mạnh tổng hợp quốc gia từ trong và ngoài nước phục vụ sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc. Trong đó, sử dụng các thành tựu mới của khoa học-công nghệ để tăng cường tiềm lực khoa học-công nghệ; phát triển công nghiệp quốc phòng, an ninh theo hướng lưỡng dụng, thực sự trở thành một mũi nhọn của công nghiệp quốc gia; đẩy mạnh sự liên kết công nghiệp quốc phòng, an ninh và công nghiệp phục vụ cho dân sinh. Phát triển công nghiệp quốc phòng, công nghiệp an ninh có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào những đột phá ở các ứng dụng công nghệ cao, như: công nghệ số, công nghệ dữ liệu… và huy động hiệu quả hơn tiềm lực khoa học-công nghệ phục vụ công tác bảo đảm quốc phòng, an ninh. Đẩy mạnh việc ứng dụng các thành tựu khoa học-công nghệ từ cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư trong hoạt động nghiên cứu, phát triển, tạo bước chuyển biến và hình thành các sản phẩm có tính đột phá, nhất là đổi mới, cải tiến, hiện đại hóa vũ khí, trang thiết bị công nghệ. Chú trọng việc chuyển giao, học hỏi, nắm bắt những kỹ thuật, công nghệ tiên tiến của thế giới để vừa nghiên cứu ứng dụng vào công tác, chiến đấu, vừa chủ động phát hiện, phòng ngừa những thay đổi về phương thức, thủ đoạn hoạt động của các thế lực thù địch, phản động và các loại tội phạm trong quá trình chuyển đổi số để đấu tranh, ngăn chặn nhanh chóng, kịp thời, hiệu quả.
Trung tá, Tiến sĩ BÙI THANH TUẤN - Thiếu tá, Thạc sĩ CÙ XUÂN VŨ (Cục Khoa học, Chiến lược và Lịch sử Công an)
----------------------------------
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
1. Đảng Cộng sản Việt Nam: Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI tại Đại hội XII, Hà Nội.
2. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006.
3. Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tập I.
4. Tô Lâm (2025), “Đảng Cộng sản Việt Nam: 95 năm tiên phong vì Tổ quốc và nhân dân”, https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/dang-cong-san-viet-nam-95-nam-tien-phong-vi-to-quoc-va-nhan-dan
5. Nguyễn Phú Trọng (2023), “Xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam””, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội.
6. TTXVN (2025), Tổng Bí thư Tô Lâm trả lời phỏng vấn nhân dịp năm mới Ất Tỵ 2025: Khát vọng vươn mình trong kỷ nguyên mới, https://www.qdnd.vn/chinh-tri/cac-van-de/tong-bi-thu-to-lam-tra-loi-phong-van-nhan-dip-nam-moi-at-ty-2025-khat-vong-vuon-minh-trong-ky-nguyen-moi-809550
----------------------------------
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam: Báo cáo Chính trị của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI tại Đại hội XII, Hà Nội.
[2] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứXIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tập I, tr.155-156.
[3] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà nội, 2021, tập I, tr.117.
[4] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, Nxb. Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006, tr.109.
[5] Nguyễn Phú Trọng (2023), “Xây dựng và phát triển nền đối ngoại, ngoại giao Việt Nam toàn diện, hiện đại, mang đậm bản sắc “cây tre Việt Nam””, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, tr.46.
[6] Tô Lâm (2025), “Đảng Cộng sản Việt Nam: 95 năm tiên phong vì Tổ quốc và nhân dân”, https://www.tapchicongsan.org.vn/web/guest/media-story/-/asset_publisher/V8hhp4dK31Gf/content/dang-cong-san-viet-nam-95-nam-tien-phong-vi-to-quoc-va-nhan-dan.
[7] TTXVN (2025), Tổng Bí thư Tô Lâm trả lời phỏng vấn nhân dịp năm mới Ất Tỵ 2025: Khát vọng vươn mình trong kỷ nguyên mới, https://www.qdnd.vn/chinh-tri/cac-van-de/tong-bi-thu-to-lam-tra-loi-phong-van-nhan-dip-nam-moi-at-ty-2025-khat-vong-vuon-minh-trong-ky-nguyen-moi-809550.
[8] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứXIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tập I, tr.36.
(Bài đăng trong Kỷ yếu Hội thảo khoa học quốc gia "Sự phát triển của Việt Nam trong kỷ nguyên mới và những vấn đề đặt ra đối với sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc - Lý luận và thực tiễn" do Bộ Công an; Bộ Quốc phòng; Ban Tuyên giáo Trung ương; Ban Chính sách, chiến lược Trung ương; Hội đồng Lý luận trung ương; Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức).